Հարց– Հնարավո՞ր է հղիանալ, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ձվազատում դեռ տեղի չի ունեցել, այսինքն՝ եթե դաշտանային ցիկլի առաջին օրերի ընթացքում է ազատ հարաբերություն տեղի ունեցել։
Պատասխան– Չնայած ավելի քիչ է հավանականությունը, որ կինը կհղիանա դաշտանային ցիկլի առաջին շաբաթվա ընթացքում, սակայն սերմնաբջիջները կարող են կնոջ օրգանիզմում ապրել 3-7 օր, այնպես որ հնարավոր է հղիանալ նույնիսկ այդ ժամանակ։
Հարց– Հնարավո՞ր է հղիանալ, եթե սեռական հարաբերություն տեղի չի ունեցել։
Պատասխան– Եթե սերմնաժայթքումը տեղի է ունենում հեշտոցի բացվածքի մոտ, հնարավոր է հղիանալ, չնայած այն շատ հազվադեպ է լինում։
Հարց– Կարելի՞ է հակաբեղմնավորիչ միջոցներ օգտագործել մինչև հղիանալը։
Պատասխան– Ա’յո, կարելի է որևէ հակաբեղմնավորիչ միջոց օգտագործել, եթե ուզում եք սպասել մինչ երեխա ունենալը կամ չեք ուզում երեխաներ ունենալ։ Տարածված է այն առասպելը, որ չի կարելի հակաբեղմնավորման միջոց օգտագործել, եթե հետագայում ցանկանում եք հղիանալ: Ցանկացած միջոց (բացի մշտական միջոցներից) օգտագործելուց հետո հնարավոր է հղիանալ։
Հարց– Ներարգանդային պարույրը (սպիրալը) առաջացնո՞ւմ է առողջական խնդիրներ, օրինակ՝ արգանի պատռվածք, բորբոքում, կիստա, գիրություն, ցավ և արյունահոսություն, չբերություն և արտարգանային հղիություն։
Պատասխան– Ներարգանդային պարույրի (սպիրալը) օգտագործումից քիչ հավանական է, որ կինը ինչ-որ առողջական խնդիր կունենա։ Հազար կանանցից միայն մեկն է պարույրը տեղադրելիս ունենում արգանդի պատռվածք։ Պարույրը չի առաջացնում բորբոքում և կիստա։ Միայն վարակ ունենալու դեպքում մեծանում է այլ վարակների փոխանցման վտանգը։ Պարույրը չի առաջացնում ցավ և արյունահոսություն։ Կինը կարող է զգալ դաշտանային ցավերին նմանվող ցավեր պարույր տեղադրելու ժամանակ, սակայն միայն մի քանի րոպե, որից հետո անցնում է անհանգստությունը։ Պարույրն օգտագործելիս կանայք չեն գիրանում, դա միանգամայն թյուր ընկալում է։ Իսկ ինչ վերաբերում է հղիանալուն, ապա ներարգանդային պարույրը չի առաջացնում չբերություն. հանելուց հետո կարելի է անմիջապես հղիանալ։ Չի առաջացնում նաև արտարգանային հղիություն։ Նախ՝ պարույրի օգտագործման դեպքում չնչին է հղիության առաջացման հավանականությունը։ Պարույրի առկայության դեպքում հղիության ժամանակ արտարգանդային հղիության ռիսկ կա, սակայն այն ավելի ցածր է, քան որևէ միջոց չօգտագործելու դեպքում։ Միայն որևէ վարակ, արգանդի շեղում կամ պղնձից ալերգիա ունեցող կանանց չի թույլատրվում պարույր օգտագործել։ Մնացած դեպքերում կանայք կարող են այն օգտագործել։ Անհրաժեշտ է, որ պարույր տեղադրելուց առաջ բոլոր կանայք հետազոտվեն։
Հարց- Ճի՞շտ է, որ կնոջ օրգանիզմը ներարգանդային պարույրը (սպիրալը)կարող է չընդունել։
Պատասխան– Հիմնականում ներարգանդային պարույրը (սպիրալը) 3-10% կանանց մոտ է արտահայտվում։ Սա ավելի շատ հանդիպում է այն կանանց մոտ, ովքեր երբեք չեն հղիացել կամ չեն սպասել, որ մինչ պարույրի տեղադրումը ծննդաբերությունից կամ հղիության արհեստական ընդհատումից (աբորտից) հետո անցնի 12 շաբաթ։ Պարույրը տեղադրելուց մեկ ամիս հետո ցանկալի է այցելել բժշկի։ Ընդհանրապես ավելի լավ կլինի բժշկի այցելել պարույրը տեղադրելուն հաջորդող դաշտանից հետո։ Ցանկալի է, որ բոլոր կանայք հետազոտվեն տարին մեկ անգամ նույնիսկ այն ժամանակ, եթե պարույր չեն տեղադրում։
Հարց- Զուգընկերը ներարգանդային պարույրը (սպիրալը) զգո՞ւմ է սեռական հարաբերության ժամանակ։
Պատասխան– Զուգընկերը չի կարող զգալ պարույրը, որովհետև այն արգանդի վերին հատվածում է։ Պարույրն ունի փոքր թելեր, որպեսզի ստուգեք՝ այն ճիշտ տեղում է, թե ոչ։ Եթե զուգընկերը զգում է թելերը, Ձեր բժիշկը կարող է թելերն ավելի կարճ կտրել։
Հարց– Ճի՞շտ է, որ հորմոնային հաբեր օգտագործելիս կինը կարող է ունենալ առողջական խնդիրներ, ինչպիսիք են քաղցկեղ, սրտի և երիկամների հիվանդություններ, կիստաներ, գլխացավ, ոտքերի այտուցվածություն և չբերություն։
Պատասխան– Հաբերի օգտագործումը կարող է նվազեցնել քաղցկեղի որոշակի տեսակների առաջացման վտանգը, ինչպես նաև բարելավել ոսկրերի խտությունը և ապաքինել էնդոմետրիոզի երևույթները, պոլիկիստոզը, կրծքի հիվանդությունները, անեմիան և ձվարանի կիստան։ Կիստանների առաջացման վտանգն ավելի ցածր է հորմոնային հաբեր օգտագործելու դեպքում։ Գլխացավը և ոտքերի այտուցվածությունը հազվադեպ են հանդիպում և կարող են արյան մակարդման հետևանքով առաջացած ներանոթային խցանման կամ կաթվածի ախտանշաններ լինել։ Անոթների խցանման և կաթվածի վտանգն ավելի բարձր կարող է լինել հղիության ժամանակ, քան հաբեր օգտագործելու ընթացքում։ Նաև առասպել է այն պնդումը, որ հաբերն առաջացնում են չբերություն. հաբերի օգտագործումը դադարեցնելուց հետո ամենաշատը երկու ամիս անց սկսվում է ձվազատումը։ Կանանց մեծամասնությունն առանց վտանգի կարող է օգտագործել հակաբեղմնավորիչ հաբերը։ Սակայն, առկա են որոշակի հակացուցումներ։ Չի կարելի օգտագործել հորմոնային հաբեր, եթե ունեք արյան բարձր ճնշում, միգրեն, կրծքագեղձի քաղցկեղ և քաղցկեղի բարձր վտանգ, ՄԻԱՎ, վարիկոզ երակներ կամ 35 տարեկանից բարձր տարիք ունեք և ծխում եք։ Հաբեր ընդունելուց առաջ անհրաժեշտ է դիմել բժշկի, որպեսզի պարզեք ձեր առողջական վիճակը։
Հարց– Հորմոնային հաբերը կանանց գիրացնո՞ւմ են ու նպաստո՞ւմ են արդյոք անցանկալի մազերի աճին և պզուկների առաջացմանը։
Պատասխան– Հակառակը՝ օգտագործելու ընթացքում կանայք չեն գիրանում և շատ դեպքերում մաշկը լավանում է, իսկ մազերի աճը՝ դանդաղում։
Հարց– Ճի՞շտ է, որ հորմոնային հաբերը պետք է օգտագործել միայն կարճ ժամանակ, օրինակ՝ մի քանի շաբաթ, իսկ հետո դադարեցնել։ Դրանք պետք է ընդունել ամեն օ՞ր, թե՞ միայն սեռական հարաբերությունից առաջ կամ հետո։
Պատասխան– Հորմոնային հաբերն ապահով են և կարող են օգտագործվել երկար ժամանակ։ Դրանց երկարաժամկետ օգտագործումը կարող է բարերար ազդեցություն ունենալ առողջության վրա։ Հաբերն արդյունավետ կլինեն միայն այն ժամանակ, եթե ընդունվեն ամեն օր միևնույն ժամին։ Հաբերի միայն մեկից-երկու շաբաթ անընդմեջ ընդունումից հետո է սկսվում դիտվել դրանց արդյունավետությունը։
Հարց– Լսել եմ, որ պահպանակներն արդյունավետ չեն, քանի որ անցքեր ունեն։ Ճի՞շտ է։
Պատասխան– Պահպանակը հազվադեպ է անցքեր ունենում։ Անպայման ստուգե՛ք պահպանակի պիտանելիության ժամկետը, որը գրված է տուփի վրա։ Ընդհանրապես օգտագործման ժամկետը 2-5 տարի է: Պահպանակը պետք է պահել զով, չոր, արևից պաշտպանված տեղում, և օգտագործել մինչև ժամկետի ավարտը, որպեսզի համոզված լինեք նրա ապահով լինելու մեջ
Հարց– Պահպանակները առաջացնո՞ւմ են ալերգիաներ։
Պատասխան– Որոշ մարդիկ կարող են ալերգիա ունենալ լատեքսից, բայց մեծամասամբ կարող են օգտագործել առանց որևէ խնդրի։ Եթե զգում եք, որ քոր է գալիս կամ ալերգիա ունեք, խորհրդակցե՛ք բժշկի հետ։
Հարց– Եթե հղիության և կրծքով կերակրման պատճառով դաշտանը դեռ չի վերականգնվել, հնարավո՞ր է հղիանալ։
Պատասխան– Կինը կարող է հղիանալ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ դաշտանը դեռ չի վերականգնվել և կրծքով կերակրում է։ Հիշե՛ք, որ կրծքով կերակրումը, որպես հակաբեղմնավորիչ միջոց օգտագործելու դեպքում, գործում է չորս կանոն ։ Միջոցը արդյունավետ է միայն այն ժամանակ, երբ դաշտանային ցիկլը չի վերականգնվել, նորածինը վեց ամսականից մեծ չէ, կրծքով կերակրում եք ճիշտ պարբերականությամբ (օրը մեկից չորս ժամը մեկ և գիշերը մեկից վեց ժամը մեկ) և երեխան ուրիշ սնունդ չի ստանում, այդ թվում նաև ջուր։
Հարց– Հնարավո՞ր է հղիանալ, եթե զույգերն օգտագործում են ընդհատված սեռական հարաբերություն (երբ տղամարդն առնանդամը հանում է սերմնաժայթքումից առաջ)։
Պատասխան– Ճիշտ կիրառելու դեպքում ընդհատված սեռական հարաբերությունը բավականին արդյունավետ է, մոտ 96%։ Սակայն, սովորաբար այս միջոցը միայն 75% արդյունավետություն ունի, որի պատճառով մեկ տարվա ընթացքում այս մեթոդը կիրառելու դեպքում չորս կանանցից մեկը հղիանում է։ Սերմնաժայթքումից առաջ տղամարդկանց մոտ մի քանի կաթիլ սերմ է հոսում, այդ պատճառով հնարավոր է հղիանալ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ զուգընկերն ընդհատված սեռական հարաբերությունը ճիշտ է կիրառում։ Ճիշտ օգտագործելու համար զուգընկերները պետք է հաղորդակցվեն, ինչպես նաև պահանջվում է փորձառու զուգընկեր, ով լավ գիտի իր մարմինը։
Հարց– Բոլոր կանայք կարո՞ղ են օգտագործել օրացուցային մեթոդը չհղիանալու համար։
Պատասխան– Սովորաբար ձվազատումը սկսվում է դաշտանի առաջին օրից 14 օր հետո, բայց այդ օրը կարող է փոխվել յուրաքանչյուր ամիս, մանավանդ, եթե չկա կանոնավոր դաշտանային ցիկլ։ Այդ պատճառով այս մեթոդը կիրառելի է միայն այն դեպքում, երբ կնոջ դաշտանը կանոնավոր է, այսինքն ցիկլի տևողությունը 26-32 օր է (դաշտանային ցիկլը դաշտանի առաջին օրից մինչև հաջորդ դաշտանի առաջին օրն ընկած ժամանակահատվածն է)։
Հարց– Արդյո՞ք սեռական հարաբերությունից հետո հեշտոցի ներսի լվացումը կամ միզելը կարող են կանխել հղիությունը։
Պատասխան– Սեռական հարաբերությունից հետո հեշտոցի ներսի լվացումն արդյունավետ չէ, քանի որ ջուրը նպաստում է, որպեսզի սերմնահեղուկը ավելի արագ բարձրանա վերև: Բացի այդ այն խախտում է հեշտոցի բնական թթվայնության և բակտերիալ ֆլորայի հավասարակշռությունը, ինչն էլ կարող է առաջացնել բորբոքում և տհաճ հոտ։ Սեռական հարաբերությունից հետո միզելը նույնպես հղիությունը չի կանխում։ Միզածորանը և հեշտոցն իրար հետ կապված չեն և սեռական հարաբերությունից հետո հեշտոցում հավաքված սերմնահեղուկը ոչ մի առնչություն չի կարող ունենալ միզածորանի հետ։ Միզելը սեռական հարաբերությունից հետո պարզապես որոշ չափով կկանխի բակտերիաների ներթափանցումը միզուղիներ։
Հարց– Ինչպե՞ս կարելի է հասկանալ, որ առկա է հղիություն։
Պատասխան– Պետք է զգուշանալ, եթե առկա են հղիության հետևյալ նշանները, օրինակ՝ անկանոն դաշտան կամ դաշտանի բացակայություն, թեթև կամ ավելի կարճատև դաշտան, զգայուն կրծքեր կամ կրծքագեղձերի մեծացում, զգայուն պտուկներ, հաճախակի միզելու ցանկություն, գերհոգնածություն, սրտխառնոց կամ փսխում, փքվածության զգացողություն, դաշտանի նման ցավեր, փոփոխական ախորժակ, զգացմունքայնություն։ Սակայն այս ախտանիշների դեպքում, հնարավոր է նաև որ հղիություն չլինի, քանի որ Ձեր օրգանիզմը նման փոփոխությունների է ենթարկվում դաշտան ունենալուց առաջ։ Այս հանգամանքը կարելի է հստակ ճշգրտել, եթե իրականացվի հղիության թեստ, որն ապահով է և արագ պատասխան է տալիս:
Հարց– Ինչո՞ւ է ցանկալի պլանավորել հղիությունը և կանխել անցանկալի հղիությունները։
Պատասխան– Անցանկալի հղիությունը կարող է ազդեցություն ունանալ երեխայի առողջության վրա։ Հղիանալուց առաջ կանայք պետք է ֆոլաթթու ընդունեն, որը երեխային պաշտպանում է ողնուղեղի հետ կապված խնդիրներից։ Նաև անհրաժեշտ է հետևել առողջարար սննդակարգի, ֆիզիկապես աշխույժ լինել, ծխախոտից և ալկոհոլից խուսափել, ինչպես նաև բժշկի այցելել առողջական վիճակը գնահատելու համար։ Կինը կարող է չիմանալ իր օրգանիզմում սեռավարակի առկայության մասին և անցանկալի հղիության դեպքում վաղաժամ ծննդաբերության, երեխայի վարակման կամ վիժելու վտանգը մեծանում է
Հարց– Վտանգավո՞ր է արդյոք դեղորայքային աբորտը (Սայթոթեք դեղամիջոցի կիրառմամբ)։
Պատասխան– Սայթոթեքը կարելի է օգտագործել տանը, սակայն օգտագործելուց առաջ պետք է հետազոտվել առողջական վիճակը գնահատելու համար։ Բժիշկը պետք է նշանակի ճիշտ չափաբաժին. դեղատան աշխատողներն իրավունք չունեն սայթոթեք նշանակել։ Սայթոթեքը տարբեր կանանց վրա տարբեր ազդեցություն ունի, հետևաբար չպետք է լսել կողմնակի անձանց խորհուրդները։ Դեղորայքի սխալ օգտագործման դեպքում աբորտը կարող է ոչ միայն արդյունավետ չլինել, այլև առաջացնել ծանր արյունահոսություն, վարակ, չբերություն և հազվադեպ նույնիսկ մահ։ Սակայն, ճիշտ օգտագործման դեպքում սայթոթեքն ունի բարձր արդյունավետություն և քիչ է հավանականությունը, որ առողջական լուրջ խնդիրներ կառաջանան։
Հարց– Ճի՞շտ է, որ առկա է դեղորայք, որը կանխում է անցանկալի հղիությունը, սակայն տարբերվում է հորմոնային հաբերից։
Պատասխան– Երբեմն ազատ սեռական հարաբերություն է լինում, երբ զուգընկերները զգույշ չեն կամ չեն պլանավորում։ Եթե արդեն ունեցել եք չպլանավորված ազատ սեռական հարաբերություն, կարող եք շտապ բեղմնականխման հաբեր օգտագործել, որը նվազեցնում է հղիության հավանականությունը։ Շտապ բեղմնականխման հաբերը չեն առաջացնում դեղորայքային վիժում։ Հաբերը խոչընդոտում են ձվազատմանը, ձվաբջջի և սերմաբջջի միաձուլմանն ու բեղմնավորված ձվաբջջի ներթափանցմանը դեպի արգանդի խոռոչ։ Շտապ բեղմնականխման հաբերը պետք է ընդունել սեռական հարաբերությունից 72 ժամվա ընթացքում, որքան շուտ, այնքան լավ և նրանք կանխարգելիչ ուժ ունեն սեռական հարաբերությունից սկսած մինչև հինգ օր։ Այն պետք է ձեռք բերել դեղատնից և հետևել գրված ցուցումներին։
Հարց– Ի՞նչ կլինի, եթե չօգտագործեմ հակաբեղմնավորիչ միջոցներ կամ սխալ օգտագործեմ։
Պատասխան-Եթե չեք կիրառում հակաբեղմնավորիչ միջոց, կարող եք չպլանավորած կամ անցանկալի հղիություն ունենալ։ Անցանկալի հղիությունների մեծ մասը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ զույգը հակաբեղմնավորիչ միջոց չի օգտագործում կամ սխալ է օգտագործում։ Մեկ տարվա ընթացքում հակաբեղմնավորիչ միջոց չգործածող կանանց 85%ը հղիանում է։
